راهکارهای مقابله با خستگی و فرسودگی شغلی

راهکارهای مقابله با خستگی و فرسودگی شغلی در دنیای امروز

به احتمال زیاد همه ما خستگی و فرسودگی شغلی را تجربه کرده ایم. اما خستگی شغلی دقیقا به چه معناست؟ اگر چه خستگی شغلی، به عنوان یکی از بیماری‌ های روانپزشکی در نظر گرفته نمی شود؛ ولی در فرهنگ لغت انجمن روان‌ شناسی آمریکا، به برخی از مشخصه این بیماری نظیر «خستگی جسمی، عاطفی یا ذهنی، کاهش انگیزه، کاهش عملکرد و وجود نگرش‌ منفی نسبت به خود و دیگران» اشاره شده است.

برای خستگی شغلی دلایل متعددی وجود دارد. برخی از شایع ‌ترین دلایل بروز این خستگی شامل حجم کاری زیاد و غیرقابل کنترل، عدم ارتباط یا پشتیبانی همکاران، محیط کاری پر استرس، عدم تعادل بین کار و زندگی می باشد. Eric Deegear، ماسور حرفه ای می‌ گوید: «در دنیای پر استرس امروزی، خستگی شغلیبسیار رایج است‏».‏

علل و نشانه های فرسودگی شغلی

فاکتورهای پیش بینی کننده فرسودگی شغلی، علل و عوامل خطر

اگرچه فرسودگی شغلی‏ می ‌تواند، ناشی از عوامل مختلفی باشد، اما سه نوع رایج از فرسودگی ناشی از شغل وجود دارد که باید ماساژ درمانگران از آن آگاه باشند.

• فرسودگی و خستگی شدید ناشی از کار زیاد و فشار ذهنی: به وضعیتی اشاره دارد که فرد به دلیل بار زیاد کاری و فشار ذهنی بیش از حد، با احساس فرسودگی و خستگی مزمن روبرو می ‌شود.
• خستگی شغلیناشی از کمبود چالش: این وضعیت در زمانی رخ می ‌دهد که افراد به دلیل عدم مواجهه با فعالیت‌ ها و وظایف چالش ‌برانگیز، احساس خستگی می ‌کند. این نوع فرسودگی زمانی رخ می ‌دهد که فرد در کار یا وظایف روزمره با چالش کافی مواجه نشود و احساس نارضایتی کند یا انگیزه خود را از دست بدهد.
• فرسودگی ناشی از نادیده گرفته شدن: به یک نوع خاص از فرسودگی اشاره دارد که با احساس بی ‌قدرتی و نا امیدی در محیط کاری همراه است. در این مورد، فرد به توانایی‌ ها و مهارت ‌های خود شک دارد و احساس بی‌ ارزشی را تجربه می ‌کند.

ماساژدرمانگران نیز همانند افراد دیگر جامعه و حتی بیش تر، فرسودگی شغلی را تجربه می کنند. بنابراین، باید با راهکارهای مقابله با آن آشنا باشند.

درمان خستگی شغلی

چگونه ماساژ درمانگران می توانند از خود در برابر فرسودگی شغلی محافظت کنند؟

از آن جا که فرسودگی بیش از حد در حرفه ماساژ بسیار رایج است، یکی از بهترین راهبردهای پیشگیری از بروز این پدیده در ماساژدرمانگران، درک محدودیت ‌های خود و در اولویت دادن اصول خود مراقبتی است. Tammer Malaty، ماسور حرفه ای می گوید: «برای حفظ سلامت جسمانی و کاهش تنش عضلانی، فعالیت های بدنی منظم مانند کشش، یوگا را انجام دهید. برای سرگرمی ها و فعالیت هایی که باعث شادی و آرامش شما می شوند، وقت بگذارید».

فعال ماندن، یکی دیگر از راهکارهای کمک کننده است. انجام یوگا، مدیتیشن و حرکات کششی نیز به عنوان دو مورد از بهترین کارهایی هستند که ماساژدرمانگران می توانند، برای جلوگیری از فرسودگی انجام دهند. خود مراقبتی عاطفی نیز به اندازه فعالیت اهمیت دارد.

فرسودگی شغلی ناشی از کم بودن ‌چالش، کمی خاص است و باید برای مواجهه با آن از رویکردهای متفاوتی استفاده کرد. برای غلبه بر این نوع فرسودگی باید بر تحریک ذهنی تمرکز کرد و فرصت ‌های بیش تری را برای رشد شخصی در اختیار فرد قرار داد. Deegear می گوید: « برای موفقیت در شغل می توانید با کمک متخصصان، یک مسیر شغلی را با استفاده از نقاط قوت خود ترسیم کنید. تمرکز بر کاری که به نظر شما جالب و چالش برانگیز است، می تواند از شما در برابر احساس کسالت محافظت کند».

راهکارهای مقابله با خستگی حرفه ای

چه راه ‌های دیگری برای مقابله با خستگی شغلی وجود دارد؟

در کنار حرفه ماساژ درمانی، به دنبال راه هایی برای رشد باشید. کتاب های مرتبط با حرفه خود را بخوانید و به دنبال آموزش مداوم باشید. سعی کنید، دائما مهارت های خود را بهبود دهید. در مقاله منتشر شده در سال 2023 که در آن، به ارزیابی کارایی راهبردهای کاهش سندرم فرسودگی شغلی در کارکنان مراقبت های بهداشتی پرداخته شده بود، نشان داده شد که مؤثرترین و کارآمدترین راهبردهای مقابله با این مشکل شامل مواردی نظیر دریافت حمایت اجتماعی و عاطفی، واقع بینی، انجام فعالیت بدنی، خود مراقبتی و فاصله گرفتن از محل کار به مدت کوتاه است.  

کلید جلوگیری از هر نوع خستگی شغلی این است که مطمئن شوید کار هرگز بر زندگی شخصی شما غلبه نمی کند یا آن را تحت الشعاع قرار نمی دهد. براون می گوید: «برای خود، یک برنامه خود مراقبتی دائمی در نظر بگیرید و به آن پایبند باشید. داشتن یک برنامه خود مراقبتی پایدار به پیشگیری از خستگی شغلی کمک می کند.

چگونه علائم فرسودگی شغلی را شناسایی کنیم؟

درک اینکه چه زمانی فرسودگی شغلی به صورت خزنده و نامحسوس به سراغ شما آمده است، به اندازه استفاده از تکنیک ها و استراتژی‌ های محافظت در برابر خستگی شغلی ضروری است. محققان به پنج علامت و نشانه رایج خستگی شغلی اشاره می کنند که باید درمانگران ماساژ به آن ها توجه کنند:

• خستگی عاطفی: بررسی کنید که آیا در برخورد با مسائل عاطفی و فیزیکی مرتبط با شغل خود احساس ناتوانی می کنید؟
• تحریک پذیری و نوسانات خلقی: آیا در گذشته احساس خوشحالی می کردید و اکنون زود عصبانی می شوید؟ آیا متوجه شده اید که خلق و خوی شما به سختی قابل پیش بینی است و ثبات کم تری دارد؟ اگر همه چیز در زندگی شما یکسان است، شاید دچار خستگی شغلی شده باشید.
• بی‌ تفاوتی و بدبینی: آیا متوجه شده اید که در کار انگیزه ندارید؟ در این صورت نیز ممکن است، دچار فرسودگی شده باشید.
• خستگی: آیا احساس می ‌کنید با وجود خواب و استراحت کافی، نمی توانید کارهای خود را با انگیزه انجام دهید؟ آیا فکر می کنید که نمی ‌توانید، خودتان کارهایتان را انجام دهید؟ در این صورت نیز به مشکلی مانند فرسودگی شغلی فکر کنید.
• تغییر در الگوی خواب یا رژیم غذایی: تغییر در رژیم غذایی و خواب می تواند، اولین نشانه خستگی شغلی باشد. اگر متوجه شدید که در ساعات مختلفی از روز می ‌خوابید یا الگوی غذا خوردن شما تغییر کرده (کم تر یا بیش تر، سالم یا ناسالم)، باز هم باید به خستگی شغلی فکر کنید.

تفاوت های خستگی شغلی و افسردگی

راهکارهای مقابله با خستگی شغلی

پس از شناسایی این علائم و نشانه ‌ها، باید از شیوه‌ های خودمراقبتی برای کاهش علائم این سندرم استفاده کنید. براون پیشنهاد می‌ کند: «برای تعطیلات و استراحت وقت بگذارید. هنگامی که انرژی، سلامت عاطفی و جسمی شما متعادل ‌تر شد، یک برنامه خود مراقبتی تنظیم کنید و برنامه کاری خود را مجددا سازمان دهی کنید. رفتن به مرخصی و استراحت نیز می تواند، کمک کننده باشد».

تفاوت بین فرسودگی شغلی و افسردگی چیست؟

خستگی شغلی و افسردگی می توانند، علائم و نشانه های مشترکی داشته باشند. با این حال، بین این دو مورد تفاوت های زیادی وجود دارد. بزرگ ترین تفاوت افسردگی و خستگی شغلی این است که افسردگی به عنوان یک بیماری قابل تشخیص، در روانپزشکی به رسمیت شناخته شده است؛ ولی حداقل بر اساس DSM-5 انجمن روانپزشکی آمریکا، خستگی شغلی جزو بیماری های روانی دسته بندی نشده است.

با این حال، از ژانویه 2022، فرسودگی شغلی در معیار طبقه بندی بین المللی بیماری های سازمان بهداشت جهانی (ICD-11) به عنوان یک تشخیص روانپزشکی (جدا از افسردگی) در نظر گرفته شده است. در ICD-11، خستگی شغلی به صورت «سندرم مدیریت نشده ناشی از استرس مزمن در محل کار» تعریف شده است.

این سندرم دارای سه مشخصه اصلی است:

1) احساس تخلیه یا کاهش انرژی

2) فاصله گرفتن به لحاظ ذهنی از شغل یا احساس منفی گرایی یا بدبینی نسبت شغل

 3) احساس ناکارآمدی و عدم موفقیت.  

انواع و درمان خستگی شغلی

تفاوت اصلی در این است که خستگی شغلی به طور خاص، به محل کار مرتبط است. به عنوان مثال، اگر فردی دچار فرسودگی شغلی باشد، مرخصی گرفتن و رفتن به تعطیلات، گذراندن وقت با دوستان و خانواده یا صرفاً استراحت، به کاهش علائم او کمک می کند. در حالی که در افسردگی، انجام این کارها و رفتن به مرخصی کمک قابل توجهی نمی کند. نکته دیگر این است که ممکن است، خستگی شغلی و افسردگی به صورت هم زمان رخ دهند. اگر فردی از خستگی شغلی یا افسردگی رنج می برد، نباید علائم و نشانه هایی را که تجربه می کند را نادیده بگیرد.

5 ایده مراقبت از خود که می توانید در 5 دقیقه انجام دهید

• بیرون بروید و در اطراف منزل قدم بزنید.
• با یکی از دوستانتان تماس بگیرید و چند دقیقه با هم صحبت کنید.
• از خود بپرسید: “امروز چه احساسی دارم؟” سپس، به ندای درون خود گوش دهید.
• ماساژ سر را انجام دهید.
• توپ کوچکی را زیر پاهای خود قرار داده و بغلتانید.

استفاده از تکنیک های خود مراقبتی و مقابله با خستگی شغلی

کلام آخر

فرسودگی شغلی به وضعیتی اشاره دارد که فرد به دلیل بار زیاد کاری، استرس مداوم، کاهش انگیزه و عدم رضایت از کار، احساس خستگی و فرسودگی عمیق را تجربه می ‌کند. برای جلوگیری از خستگی شغلی، اقداماتی نظیر بهبود شرایط کاری، مدیریت استرس، تعادل بین زندگی شخصی و حرفه ‌ای، استفاده از راهکارهای خود مراقبتی می تواند به رفع از خستگی شغلی و افزایش رضایت و بهره ‌وری در کار کمک کند.

شناسه محتوا
عنوان	راهکارهای مقابله با خستگی و فرسودگی شغلی در دنیای امروز
کلمه کلیدی	فرسودگی شغلی ‏
کلمات LSI	——–
تعداد تصاویر	6
تعداد کلمات	1545
محتوا برای سایت	البرز
منبع	https://www.amtamassage.org/publications/massage-therapy-journal/massage-therapy-and-burnout/ https://mentalhealth-uk.org/burnout/ https://www.bangkokhospital.com/en/content/burnout-syndrome